Otonom Sanatçılık Özel Tasarımlar Araçları Akıllı Başyapıtlara Dönüştürüyor

II. Otonom Araçlar

III. Otonom Araçların Yararları

IV. Otonom Araçların Dezavantajları

V. Otonom Araçların Geleceği

VI. Otonom Araçların Güvenliği

VII. Otonom Araçlara İlişkin Düzenlemeler

VIII. Otonom Araçlara İlişkin Yasalar

IX. Otonom Araçların Teknolojisi

Çoğu zaman Sorulan Sorular

Antet	Hususiyet
Otonom Araçlar	İnsan müdahalesi olmadan kendi kendini sürebilen araçlar.
Otomotiv Tasarımı	Araba tasarlamanın sanatı ve bilimi.
Özel Araçlar	Sahibinin bireysel gereksinimlerine gore özelleştirilmiş araçlar.
Akıllı Araçlar	Suni zeka (AI) teknolojisiyle donatılmış araçlar.
Otonom Otomobiller	İnsan müdahalesi olmadan kendi kendini sürebilen araçlar.

II. Otonom Araçlar

Otonom araçların zamanı, araştırmacıların otonom araçlar üstünde deneyler meydana getirmeye başladığı 1900’lerin başına kadar uzanıyor. 1910 senesinde, ilk otonom enstruman, Amerikalı bir mühendis olan Charles Kettering tarafınca geliştirildi. Bu enstruman, otonom olarak hareket etmesini elde eden bir jiroskopik pusula ve bir takım mekanik sensörle donatılmıştı. Sadece bu enstruman pek başarıya ulaşmış olmadı ve otonom araçların geliştirilmesinde mühim bir ilerleme kaydedilmesi 1960’lara kadar gerçekleşmedi.

1960’larda Amerika Müdafaa Bakanlığı askeri uygulamalar için otonom araçlar üstüne inceleme fonlamaya başladı. Bu inceleme, Stanford Cart ve Navlab dahil olmak suretiyle bir takım otonom aracın geliştirilmesine yol açtı. Stanford Cart, bir odanın çevresinde otonom olarak dolaşabilen minik, iki tekerlekli bir robottu. Navlab, yollarda otonom olarak dolaşabilen daha büyük, dört tekerlekli bir araçtı.

1970’lerde, otonom araçlar üstüne araştırmalar dünyanın dört bir tarafındaki üniversitelerde ve inceleme müesseselerinde devam etti. 1977’de, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley, insan müdahalesi olmadan halka aleni bir yolda gidebilen ilk otonom arabayı geliştirdi. “Pathfinder” olarak adlandırılan bu otomobil, lazer mesafe ölçer, video kamera ve GPS alıcısı benzer biçimde muhtelif sensörlerle donatılmıştı.

1980’lerde otonom araçlar üstüne araştırmalar ilerlemeye devam etti. 1984’te Navlab 2, Carnegie Mellon Üniversitesi’nde geliştirildi. Navlab 2, Navlab’ın daha büyük ve daha kabiliyetli bir versiyonuydu ve otoyollarda ve kent sokaklarında otonom olarak hareket edebiliyordu.

1990’larda otonom araçlar üstüne araştırmalar ilerlemeye devam etti. 1995’te Mercedes-Benz Vision A-100 geliştirildi. Vision A-100, muhtelif sensörler ve kameralarla donatılmış bir konsept arabaydı ve otoyollarda ve kent sokaklarında otonom olarak gidebiliyordu.

2000’lerde otonom araçlar üstüne araştırmalar ilerlemeye devam etti. 2004’te DARPA Grand Challenge düzenlendi. DARPA Grand Challenge, Mojave Çölü’nde 132 millik bir parkuru tamamlayabilen ilk otonom aracı geliştirmek için düzenlenen bir yarışmaydı. Yarışmanın galibi, “Stanley” isminde bir enstruman geliştiren Stanford Üniversitesi’nden bir ekipti.

2010’larda otonom araçlar üstüne araştırmalar ilerlemeye devam etti. 2012’de Google otonom enstruman projesini duyurdu. Google’ın otonom araçları Kaliforniya ve öteki eyaletlerdeki amme yollarında kontrol edildi. 2016’da Tesla, yarı otonom bir sürüş sistemi olan Autopilot sistemini satmaya başladı.

2024’lerde otonom araçlar üstüne araştırmalar ilerlemeye devam ediyor. 2024’te Waymo, otonom seyahat çağırma hizmetini Phoenix, Arizona’da başlattı. Waymo, Google’ın ana firması olan Alphabet’in bir yan kuruluşudur.

Otonom araçların geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir girişimdir. Sadece, oldukça fazla ilerleme kaydediliyor ve otonom araçların yakın gelecekte gerçeğe dönüşmesi muhtemeldir.

III. Otonom Araçların Yararları

Otonom araçlar, geleneksel araçlara kıyasla bir takım avantaj sunuyor, bunlardan bazıları:

• Arttırılmış emniyet
• Azaltılmış sıkışıklık
• Daha düşük emisyonlar
• Yaşlılar ve engelliler için gelişmiş hareketlilik
• Daha bereketli ulaşım

Gelin bu faydaların her birine daha yakından bakalım.

IV. Otonom Araçların Dezavantajları

Otonom araçların birçok faydasına karşın, dikkate katılması ihtiyaç duyulan birtakım dezavantajları da vardır. Bunlar şunlardır:

• Emniyet endişeleri. Otonom araçlar trafik kazalarını azaltma potansiyeline haiz olsa da, hala ele katılması ihtiyaç duyulan birtakım emniyet endişeleri var. Örnek olarak, otonom araçlar beklenmedik durumlarla insan sürücüler kadar iyi başa çıkamayabilir ve siber saldırılara karşı daha savunmasız olabilirler.
• İş kayıpları. Otonom araçlar, sürücüler, kamyon şoförleri ve öteki ulaşım mensupları için iş kayıplarına yol açabilir.
• Gizlilik endişeleri. Otonom araçlar çevreleri ve içlerindeki insanoğlu ile alakalı oldukça fazla veri toplar. Bu veriler nezaret yahut marketing amaçları için kullanılabilir ve bu da gizlilik hikayesinde endişelere neden olur.
• Düzenleyici zorluklar. Otonom araçların büyük ölçekte konuşlandırılmasından ilkin hala ele katılması ihtiyaç duyulan birçok düzenleyici güçlük bulunmaktadır. Bu zorluklar içinde emniyet standartlarının geliştirilmesi, bir kaza niteliğinde sorumluluğun belirlenmesi ve otonom araçların her türlü yol koşulunda emin bir halde çalışabilmesinin sağlanması yer verilmiştir.

Genel hatlarıyla, otonom araçların dezavantajları önemlidir, sadece bunların üstesinden gelinebilir. Dikkatli planlama ve geliştirmeyle, otonom araçlar emin, emniyetli ve müsait fiyatlı hale getirilebilir. Bu, ulaşımı inkilap durumunda değiştirmelerine ve hayatlarımızı birçok yönden iyileştirmelerine imkan tanıyacaktır.

V. Otonom Araçların Geleceği

Otonom araçların geleceği potansiyel dolu, sadece gerçeğe dönüşmeden ilkin üstesinden gelinmesi ihtiyaç duyulan bir takım güçlük da var.

Otonom araçların birtakım yararları şunlardır:

• Azaltılmış trafik sıkışıklığı
• Geliştirilmiş emniyet
• Azaltılmış emisyonlar
• Engelliler için artan hareketlilik

Sadece otonom araçların gerçeğe dönüşmesi için aşılması ihtiyaç duyulan birtakım zorluklar da bulunuyor:

• Otonom araçların maliyeti
• Otonom araçları desteklemek için sağlam bir altyapıya gereksinim var
• Otonom araçları tedvir etmek için düzenlemelere ve yasalara gereksinim var
• Kamuoyunun emniyet mevzusundaki endişelerini yok etme ihtiyacı

Bu zorluklara karşın, otonom araçların geleceği parlak. Teknoloji gelişmeye ve zorlukların üstesinden gelmeye devam ettikçe, otonom araçlar gerçeğe dönüşecek ve yolculuk etme biçimimizde çığır açacak.

VI. Otonom Araçların Güvenliği

Otonom araçlar hala geliştirilme aşamasındadır ve güvenlikleri hikayesinde endişeler vardır. Otonom araçların potansiyel emniyet risklerinden bazıları şunlardır:

Kazalar: Otonom araçlar, tıpkı insan tarafınca sürülen araçlar benzer biçimde kazalara karışabilir. Sadece otonom araçlar, daha emin sürüş için programlanabildikleri için, insan tarafınca sürülen araçlardan daha azca kazaya karışabilir.
Hackleme: Otonom araçlar hacklenebilir ve bu da yetkisiz kişiler tarafınca denetim edilmelerine yol açabilir. Bu, potansiyel olarak kazalara niçin olmak yahut araçlardan veri çalmak için kullanılabilir.
Veri toplama: Otonom araçlar çevreleri ile alakalı oldukça sayıda veri toplar. Bu veriler insanların hareketlerini kovuşturmak yahut onları reklamla hedeflemek için kullanılabilir.
Gizlilik: Otonom araçlar, insanların hareketlerini izleyebilen kameralar ve sensörlerle donatılabilir. Bu, gizlilik hikayesinde endişelere yol açabilir.

Bu endişelere karşın, otonom araçların bir takım potansiyel emniyet faydası da bulunmaktadır. Bunlar şunları ihtiva eder:

Azaltılmış kazalar: Otonom araçlar potansiyel olarak yollardaki kaza sayısını azaltabilir. Bu yaşam kurtarabilir ve yaralanmaları önleyebilir.
İyileştirilmiş trafik akışı: Otonom araçlar birbirleriyle komünikasyon kurarak ve hareketlerini koordine ederek trafik akışını iyileştirebilir. Bu, tıkanıklığı azaltabilir ve seyahati daha bereketli hale getirebilir.
Azaltılmış kirlilik: Otonom araçlar daha muntazam ve bereketli bir halde sürerek kirliliği azaltabilir. Bu, hava standardını iyileştirmeye ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya destek olabilir.

Otonom araçların güvenliği, hem potansiyel riskleri aynı zamanda yararları olan karmaşa bir mevzudur. Otonom araçların olası olduğunca emin olduğu için güvenilir olmak için inceleme ve geliştirmeye idame etmek önemlidir.

VII. Otonom Araçlara İlişkin Düzenlemeler

Otonom araçlar daha yaygın hale geldikçe, dünya çapındaki hükümetler bunların işletimi için düzenlemeler geliştirmek için iş yapmaktadır. Bu düzenlemeler, otonom araçların güvenliğini sağlamak ve öteki yol kullanıcılarının haklarını korumak için tasarlanmıştır.

Düzenleyicilerin değerlendirdiği temel alanlardan bazıları şunlardır:

Enstruman tasarımı: Düzenleyicilerin, otonom araçların kaza riskini en aza indirecek biçimde tasarlanmasını sağlamaları icap eder. Buna sensörler, kameralar ve yazılım benzer biçimde özellikler için gereklilikler de dahildir.
Kontrol: Düzenleyicilerin, otonom araçların amme yollarına çıkmasına izin verilmeden ilkin kapsamlı bir halde kontrol edilmesini sağlamaları icap eder. Bu kontrol, hem reel dünya sürüşünü aynı zamanda simülasyonları içermelidir.
Lisanslama: Düzenleyicilerin otonom araçları ve operatörlerini lisanslamak için bir sistem geliştirmeleri icap eder. Bu sistem, sürücülerin otonom araçları çalıştırmaya yetkili olduğu için ve araçların kendilerinin çalıştırılmasının emin olduğu için güvenilir olmalıdır.
Sigorta: Düzenleyicilerin otonom araçlar için sigorta kapsamı kuralları geliştirmesi gerekiyor. Bu kapsamın, bir kaza niteliğinde hem otonom enstruman sahiplerini aynı zamanda öteki yol kullanıcılarını koruması gerekecektir.

Otonom araçlar için düzenlemelerin geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir görevdir. Sadece, bu araçların emin ve görevli bir halde konuşlandırılmasını sağlamak esastır.

Muhtelif ülkelerde tavsiye edilen yahut önde gelen muayyen düzenlemelerden bazıları şunlardır:

ABD Birleşik Devletleri’nde Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), otonom araçlar için bir takım yönetmelik yayınladı. Bu yönetmelikler, enstruman tasarımı, kontrol ve lisanslama gerekliliklerini ihtiva eder.
Avrupa’da Avrupa Komisyonu, otonom araçlar için bir takım direktif yayınladı. Bu yönergeler enstruman tasarımı, kontrol ve emniyet benzer biçimde alanları kapsıyor.
Çin’de Endüstri ve Informasyon Teknolojileri Bakanlığı (MIIT), otonom araçlar için bir takım yönetmelik yayınladı. Bu yönetmelikler, enstruman tasarımı, kontrol ve lisanslama gerekliliklerini yer ediniyor.
Japonya’da, Toprak, Altyapı, Ulaştırma ve Gezim Bakanlığı (MLIT), otonom araçlar için bir takım yönetmelik yayınladı. Bu yönetmelikler, enstruman tasarımı, kontrol ve lisanslama gerekliliklerini ihtiva eder.

Otonom araçlar için düzenlemelerin geliştirilmesi idame eden bir süreçtir. Bu araçlar daha yaygın hale geldikçe, düzenleyicilerin bu araçların emin ve görevli bir halde konuşlandırılmasını sağlamak için düzenlemelerini uyarlamaya devam etmeleri gerekecektir.

Otonom Araçlar İçin Yasalar

Otonom araçlar yollarda daha yaygın hale geldikçe, bunların kullanımını yönetecek yasa ve düzenlemelere olan gereksinim artmaktadır. Şu anda, otonom araçları hususi olarak yöneten federal yasalar bulunmamaktadır, sadece bunlara uygulanan bir takım eyalet ve yöresel yasa bulunmaktadır. Bu yasalar eyaletten eyalete değişmektedir, sadece çoğu zaman otonom araçların lisanslanması, otonom enstruman üreticilerinin ve operatörlerinin sorumluluğu ve otonom araçların güvenliği benzer biçimde mevzuları ele almaktadır.

Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), motorlu taşıtları düzenlemekten görevli federal kurumdur. 2016 senesinde NHTSA, otonom araçlar için federal düzenlemelerin geliştirilmesine yönelik bir çerçeve belirleyen otonom araçlarla alakalı bir siyaset bildirisi yayınladı. Siyaset bildirisi, otonom araçlarla ilişkili bir takım emniyet riskini tanımladı ve NHTSA’nın bu riskleri ele almak için atacağı bir takım adımı özetledi.

NHTSA şu anda otonom araçlar için bir takım tertip üstünde çalışıyor. Bu düzenlemeler otonom araçlar için performans gereklilikleri, otonom araçlar için kontrol gereklilikleri ve otonom araçlar için emniyet standartları benzer biçimde mevzuları ele alacak. NHTSA ek olarak otonom araçlar için bir kaide koyma dönemi üstünde çalışıyor. Bu kaide koyma dönemi, üreticilerin otonom araçlarını federal emniyet standartlarını karşıladıklarını tasdik periyodunu belirleyecek.

Otonom araçlar için yasa ve yönetmeliklerin geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir görevdir. Amme güvenliğini koruma ihtiyacı, inovasyonu teşvik etme ihtiyacı ve otonom araçların hepimiz tarafınca erişilebilir olmasını sağlama ihtiyacı benzer biçimde dengelenmesi ihtiyaç duyulan bir takım rekabet eden menfaat vardır. Otonom araçlar yollarda daha yaygın hale geldikçe, kullanımlarını tedvir etmek için aleni ve kapsamlı yasa ve yönetmeliklere haiz olmak önemlidir.

IX. Otonom Araçların Teknolojisi

Otonom araçlar, insan müdahalesi olmadan yollarda gezinmek için muhtelif sensörler ve teknolojiler kullanır. Bu sensörler içinde kameralar, radar, lidar ve ultrasonik sensörler bulunur. Kameralar nesneleri ve engelleri tarif etmek için kullanılır, radar nesneleri uzaktan saptamak için kullanılır, lidar ortamın 3B haritasını kurmak için kullanılır ve ultrasonik sensörler araca yakın nesneleri saptamak için kullanılır.

Otonom araçlar ek olarak bu sensörlerden gelen verileri işlemek ve yollarda iyi mi seyredeceklerine dair kararlar almak için muhtelif yazılımlar kullanır. Bu yazılım bir yerelleştirme sistemi, bir haritalama sistemi, bir yol planlama sistemi ve bir denetim sistemi ihtiva eder. Yerelleştirme sistemi aracın konumunu ve yönelimini takip eder, haritalama sistemi çevrenin bir haritasını oluşturur, yol planlama sistemi aracın takip etmesi için emin bir yol planlar ve denetim sistemi aracın hızını ve direksiyonunu denetim eder.

Otonom araçların teknolojisi devamlı olarak gelişiyor. Otonom araçları daha da emin ve daha bereketli hale getirecek yeni sensörler ve yazılımlar geliştiriliyor. Bu teknoloji gelişmeye devam ettikçe, otonom araçlar yollarımızda daha yaygın bir imaj haline gelecek.

S: Otonom araçlar nedir?

A: Otonom araçlar, insan müdahalesi olmadan çalışabilen araçlardır. Sürücüye gerek kalmadan yollarda gezinmelerini ve engellerden kaçınmalarını elde eden sensörler ve yazılımlarla donatılmıştır.

S: Otonom araçların yararları nedir?

A: Otonom araçların pek oldukça potansiyel faydası var, bunlardan bazıları:

• Arttırılmış emniyet
• Azaltılmış trafik sıkışıklığı
• Daha düşük emisyonlar
• Engelliler için gelişmiş hareketlilik

S: Otonom araçların dezavantajları nedir?

A: Otonom araçların birtakım potansiyel dezavantajları da var, bunlar içinde şunlar yer ediniyor:

• Sürücüler için iş kayıpları
• Artan siber emniyet riskleri
• Yasal ve düzenleyici zorluklar